1)Parsonian Model
Bu modele göre rehberlik, mesleğe yöneltme ile eş anlamlıdır.
Rehberliğin yöneltici işlevinin ortaya çıkmasını sağlamıştır.
Özellik-Faktör kuramının başlangıcını oluşturur.
Mesleki rehberliğin 3 aşaması vardır: Bireyi tanıma, Meslekleri tanıma, Yerleştirme.
2)Eğitimle Kaynaştırılmış Model
Bu modele göre rehberlik, eğitimle özdeştir.
Rehberlik saati uygulaması ortaya çıkmıştır.
Grup rehberliği ve bilgi verme hizmeti öne çıkmıştır.
Rehberliğin tamamlayıcı ve ayarlayıcı işlevlerini öne çıkarır.
3)Klinik Yaklaşım/Özellik-Faktör Kuramı
Özellik: Bireyin test yoluyla ölçülebilen karakter yapısı (Bireyin kendisi)
Faktör: Başarılı bir iş performansı için gerekli karakter yapısı (Mesleğin aradığı özellik)
Parsons modelindeki aşamalar geçerlidir ancak bireyi tanıma çok önemli olduğu için daha ayrıntılı yapılmalıdır.
Toplu dosya, anket, test, teşhis önemli kavramlardır.
Ölçme araçlarının geliştirilmesine önemli katkılar sunmuştur.
Bireyin çeşitli yönlerini ayrı ayrı incelediği için eleştiri almıştır.
4)Karar Vermeye Yardım Süreci Olarak Rehberlik
Rehberlik, bireyin karar verme sürecine yardımdır. Tamamlayıcılık önemlidir.
Demokratik toplum yaşamı, sık sık bireylerin tercih yapmasını gerektiren durumlar yaratır.
Eğitim, bireyin yaşamında kararlar almayı gerektiren kesintiler yaratır.
Rehberlik hizmeti sunulurken, bireyin benimsediği değerler incelenmelidir.
5)Gelişimsel Rehberlik
Bireyleri içinde bulundukları gelişim dönemlerine göre ele alır.
Gelişim dönemlerinde görülen gelişim ödevlerini, krizlerini aşmada bireye yardımcı olur.
Bireyin bir bütün olarak gelişimi, gelişim özellik ve görevleri, kritik dönem en önemli kavramlarıdır. Çağdaş rehberlik modelidir.
Rehberliğin meslek seçimi ile sınırlandırılmasına (geleneksel rehberlik) tepkidir.
Kişisel-sosyal rehberlik ve psikolojik danışmanlık önemlidir.
6)Kapsamlı Rehberlik Programı Modeli
İyileştirici, kriz yönelimli, önleyici ve gelişimsel yaklaşımları bütünleştirir.
Gelişimsel ve ardışık olarak devam eden programlardır.
1.sınıftan 12.sınıfın sonuna kadar tüm öğrencilerin ihtiyaçlarına göre düzenlenmiştir.
Gelişimsel rehberlik modeline dayanır, uygulamadaki halidir.
Kavramsal düzeyde yapılandırmacılıktan yararlanılmıştır.
İşbirliği esastır.
Sınıf etkinliklerinin yürütülmesinden, sınıf rehber öğretmeni sorumludur.
Öğrenci merkezli bir anlayışı temel alır. Tüm öğrencilere yöneliktir.
Kapsamlı psikolojik danışma ve rehberlik programının birbiriyle ilişkili 4 boyutu vardır:
1)Rehberlik Müfredatı
Ana parçayı oluşturur. Öğrencilerin kazanmaları gereken yeterliliklere ulaşmalarını sağlayacak etkinliklerden oluşur. Etkinlikler, yapılandırılmış sınıf içi etkinlikler şeklinde düzenlenir ve grup rehberliği ile sunulur.
2)Bireysel Planlama
Faaliyetler tüm öğrencilere yöneliktir. Eğitsel ve mesleki geleceklerini sağlıklı bir biçimde planlamalarına yardım etme olarak tanımlanabilir.
Bireysel değerlendirme > Bireysel düşünme > Yerleştirme > İzleme
3)Müdahale
Amacı; problemi olan ve kişisel-sosyal, eğitsel ve mesleki gelişimleri bundan dolayı olumsuz etkilenen öğrencilere yardım etmektir.
Müşavirlik-Konsültasyon > Bireysel danışma > Grupla danışma > Krize müdahale > Sevk-refere etme
4)Sistem Desteği
Yukarıdaki 3 unsurun desteklenmesi için gerekli olan program ve personeli destekleme etkinliklerini içerir.
Psikolojik danışma ve rehberlik programının planlanması, hazırlanması, uygulanması, değerlendirilmesine yönelik etkinlikleri içerir.
Psikolojik danışmanların mesleki bilgi ve becerilerini sürekli olarak geliştirmelerini sağlayacak bilimsel etkinliklere katılmaları esastır.
Veli, öğretmen ve yöneticilere müşavirlik yapılması esastır.
Bir yanıt yazın